اسماعیل جزری، یا همان پدر روباتیک، زندگینامه‌ای جامع و دقیق دارد که به راحتی قابل دسترسی است. او به عنوان یک مهندس مکانیک با استعداد، مسیری جدید در زمینه ثبت اختراعات جدید را پیش برد. اختراعات شگفت‌انگیز او در موزه‌های ترکیه نگهداری می‌شوند و او یکی از برجسته‌های دنیای اسلام در زمینه ثبت اختراعات علمی است.
نوشته‌های ایشان به پیشرفت علم مهندسی مکانیک کمک زیادی کرده است. او اختراعات بسیار تأثیرگذاری داشته که با وجود اینکه احتمالاً کمتر شناخته شده، اما تأثیرات بزرگی داشته اند. جزری نقش مهمی در پیشرفت علم مکانیک بازی کرده و به صورت واقعی نقش خود را به خوبی ایفا کرده است.
زندگینامه اسماعیل جزری
اسماعیل جزری، یا بدیع‌الزمان ابوالعز بن اسماعیل بن رزاز جَزَری، در یکی از شهرهای ترکیه به دنیا آمد. او از کودکی علاقه زیادی به تحصیل داشت و به عنوان یک مهندس معروف شناخته می‌شود. آثار موفق و درخشان او، همچون الجامع بین العلم و العمل النافع فی صناعة الحیل، به زبان‌های مختلف چاپ شده است.
نسخه اصلی این کتاب در حال حاضر در موزه شهر ترکیه نگهداری می‌شود. جزری تأسیسات نظری جدیدی در علم مهندسی مکانیک فراهم کرده و نقش مهمی در گسترش شاخه‌های مختلف مکانیک داشته است. از جمله کتب مساوی که وی نوشته است، می‌توان به کتابی درباره مهندسی مکانیک اشاره کرد که در قرون وسطی مورد توجه زیادی قرار گرفت. او در دوران سلجوقیان توانست به دربار ایران راه پیدا کند.
همچنین، در دوره سلجوقیان، کتب وی برای آموزش دانش‌آموزان به خوبی مورد توجه قرار گرفته است. جزری به پیشرفت علم و دانش در ایران کمک بسیاری کرده و در سال ۶۰۲ هجری قمری، پس از سال‌ها تلاش فانی، از دنیا رفت.
اختراعات اسماعیل جزری
بر اساس آخرین بررسی‌ها، بیش از ۵۰۰ اختراع از جزری باقی مانده است. او اختراعات متعددی داشته که به برنامه‌ریزی و کنترل فواره‌های مختلف کمک کرده و در صنعت کشاورزی نیز استفاده شده است. این اختراعات تأثیر زیادی در فرایند جاری شدن آب داشته و در زمینه‌های ثبت اختراعات هیدرولیک و رباتیک هم موفق بوده است.
وی به عنوان پدر علم رباتیک شناخته می‌شود و در کتابش، نحوه کار بیش از ۵۰ اختراع خود را به دقت شرح داده است. از دیگر اختراعات او می‌توان به ساعت‌های آبی، ساعت‌های شمعی، ظرف‌های خودکار، فواره‌های خودکار، ابزار خودکار نواختن نی و ابزار آبرسانی از نهر و چاه اشاره کرد. در یکی از کتب فنی‌اش، جزری اثبات کرده که با استفاده از علم مکانیک، می‌توان در صنعت کشاورزی به پیشرفت دست یافت.
معروف ترین کتاب اسماعیل جزری
کتاب مشهور او، الجامع بین العلم و العمل النافع فی صناعة الحیل، یک شاهکار تاریخی بسیار معروف است. این کتاب به توسعه کشاورزی در کشورهای مختلف کمک بسیار زیادی کرده و در دوران سلجوقیان به درخشش خود ادامه داد.
در این کتاب، نحوه توزیع نوشیدنی‌ها و آبرسانی بدون نیروی انسانی از چاه و نهر به دقت توضیح داده شده است. این کتاب به عنوان یکی از مهمترین اسناد ریاضی در جهان شناخته می‌شود و در مورد ریخته‌گری از برنج نیز توضیح داده شده است. از جمله اختراعات بزرگ این دانشمندان، چرخه آبکشی است و در بخش‌های متوسط، روش‌های اندازه‌گیری زوایای تند توضیح داده شده است.
جزری در زمینه طراحی و ساخت قفل‌های جدید توانایی بسیار خوبی داشت و در کتاب خود، نحوه ساخت قفل‌های کلونی و ساعت‌های آبی را به دقت شرح داد. او به عنوان یک بزرگ مرد مسلمان شناخته می‌شود و در کتابش به شرح وسایل هندسی پرداخته است.
محل دفن اسماعیل جزری
اطلاعات دقیقی از محل دفن این دانشمند بزرگ در دسترس نیست، اما شواهد تاریخی نشان می‌دهد که جزری در شهر محل تولد خود یعنی دیاربکر ترکیه دفن شده است. او پیش از درگذشت، تمامی اسناد علمی خود را منتشر کرده و به عنوان یک دانشمند ایرانی، نقش مهمی در گسترش علم و دانش داشته است. به دلیل شرایط سخت اقتصادی و سیاسی آن زمان، اسماعیل جزری به طور ناشناس دفن شده و در دوران سلجوقیان از جایگاه ویژه‌ای برخوردار بود.
لطفاً برای اطلاعات بیشتر، مطلب زیر را مطالعه فرمایید.